Bir elimde harita, aklımda
kızaklı Çıldır Gölü manzaraları, Rus evleri... Kars’ın ilgi alanıma tam olarak
ne zaman girdiğini hatırlamaya çalışıyorum. O kadar uzun zamandır Kars’a gitmek
istiyorum ki... “Kar” romanından sonra olmalı diye karar veriyorum sonunda.
“Tarih boyunca sürekli el
değiştirmiş olan serhat şehri Kars’ın tarihi hep yeni hükümdarların
politikalarına ayak uydurma ya da reddetme tarihidir aynı zamanda. Bu nedenle
Kars her daim kişilikli olmuş, Kars’tan çıkan insanlar hep farklı olmuş,
başkalarının arasından sıyrılmışlardır hep.”
Sayfa207
Böylesine uzakta ve böylesine farklı
bir şehirle karşılaşmak sersemletiyor beni. Doğubeyazıt’tan, Iğdır’dan sonra
Kars’la birlikte farklı bir dünyaya adım atıyorum çok belli. Yıllar önce bir
otobüs dolusu insanla yollarda kaybolup ucundan kıyısından geçtiğim Kars için,
gene aynı şeyleri hissetmiştim. Dedim ya bu şehir bir şekilde o duyguyu veriyor insana...
İster istemez anılara yöneliyorum.
Hele de elime onca yaşanmışlığın sayfalara döküldüğü bir kitap geçmişse. Kars’ı
Kars yapan binaların, insanların öyküsü, gelişleri, sürgünleri... Almanların ya
da İsviçrelilerin burada ya da Kafkaslarda ne aradığı, Malakanlar, Çarlık Rusya’sı,
Türkiye Cumhuriyet’i, sonrasında olanlar, savaşlar, acılar, çocukluk anılarına
karışınca daha bir anlamlanan sayfalar...
Kıraç toprak olarak gördüğüm
toprakların bir dönem ormanlık arazi olduğunu, kayısıdan vişneye her çeşit
meyveden nasıl verim alındığını öğrenmek değişik ve iç burkucu. Özellikle Sarıkamış’ta
aşık olduğum Katerina Köşkü bir harabe, neşeli çocuklara, ineklere ev sahipliği
yaparken, bir kibritle yok olmasına çok az kalmış...
Caddelerde dolaşırken gördüğüm
taş binaların öykülerini okumak, o caddelerde bir zamanlar kayak bile yapıldığını
öğrenmek değişik geliyor. Dışarıdan yan yana kapılar ve pencerelerle uzun evler zinciri gibi duran bir binanın açık kapısından bahçeyi görünce içeri girmek
istemiştim, çekinmiştim. Yazarın kendi evinden yola çıkarak bu bahçeleri uzun
uzun anlatması hoşuma gidiyor.
Ludmila Denisenko, aslen Kars
kökenli Rus asıllı bir aileden geliyor. O kadar detaylı, öylesine güzel anlatmıştı ki
Kars’a dair bir dönemi, adım adım gezmiş, yaşamış, o sobaların başında ısınmış,
o depolara girmiş, o arabada müzik
dinlemiş, o caddelerde kaymış, onca drama tanıklık etmiş gibi hissediyorsunuz. Kars serhat şehrimiz, belki bu yüzden biraz
yalnız, daha güçlü, mağrur... Gidilmeyi, doyasıya gezilmeyi hak ediyor, ama
ille de bilerek, o nefis caddelere, tarihe hakkını vererek...
Arka Kapak
“Kendimi bildim bileli bizim evde
Kars konuşulur; Kars’ta şöyleydi, böyleydi. Ben de evlenip çoluk çoçuğa
karıştığımdan beri hep Kars’ı anlattım sevdiklerime. Gün geldi; anlattıracak,
soracak insanlarımız da tek tek bizi terk etti. Merak ettiklerimizin cevabı
olmadığının ayırdına vardık acıyla. Bizler de Kars’ta yaşadık, bizler de Kars’ı
sevdik. Hem de ne sevdik; genlerimize işledi adeta; sevinçlerimizin,
üzüntülerimizin, düşlerimizin odağı oldu Kars. İnternette bloglar kurarak
birbirimize anlatmaya başladık Kars’ımızı. Ancak herşey suya yazılmış yazı, bir
iki gün mutlu eden sonra unutulup giden.
Kars konusunda yazılmış pek çok
kitap, sayısız makale olduğunu fark ettim. Her biri Kars’a kendi
objektifleriyle bakmışlar. Bunu sevindirici buluyorum çünkü böylece birçok Kars
gün yüzüne çıkmış oluyor. Bu kitap da benim gözümle “BÖYLE BİR KARS”. “
Yine ne hoş bir yazı. Kars benim de merak ettiklerimden. Umarım bir gün görmek nasip olur hayırlısıyla.
YanıtlaSilhayırlısıyla inşallah tüm Anadolu çok güzel her yere tekrar tekrar gidesim geliyor :)
Silsevgili mine,
YanıtlaSilkar'ı henüz/hala okumadım, ama ben de deli deli olma'dan sonra çok merak etmiştim Kars'ı...
Malakanlarla ilgiliymiş film merak ediyorum kitapta kim
Silyerlerini eleştirmiş seyretmek istediklerimden...
sevgili mine,
Silevet. güzel filmdi.
bir de kosmos vardı kars'da geçen; o da ilginç bir filmdi. karla örtülü kars görüntüsü masalsıydı filmde.
hııımmm onu bilmiyorum merak ettim seyretmeli :) şimdi de latin filmleri dolu olan bir romanı bitirdim ne olacak benim film seyretmeme durumum hiç bilmem :)
Silsevgili mine,
Silaynı sorun bende de var. neyse ki zamanında epey izlemişim; hala onların ekmeğini yiyorum:p
hımm, ne güzeldir latin filmleri de!
bu arada,
instagramda yoksun sanırım?
yokum ama yakında olacağım anları kayıtlamak hoşuma gidiyor ama teknolojiye alışmak zor geliyor işte :)
Silsevgili mine,
Silmerakla bekliyorum;)
Bu kitap tan nereden temin edebilirim.??çok guzel kars a gittiğimde hep sorduğum soru malakanlar ve ruslar neden göç ettiler!!kars icin çok büyük kayıp!!ama bir türlü cevabını bulamadım sanırım cevabı bu kitapta
YanıtlaSilcevap var evet, idefixten bulabilirsiniz sanırım ... sevgiler...
Sil